Khái niệm lạm phát là gì?

Lạm phát là hiện tượng tăng giá liên tục của hàng hóa, dịch vụ và giảm giá trị của tiền tệ. Khi lạm phát xảy ra, số lượng hàng hóa, dịch vụ mà một đơn vị tiền tệ có thể mua giảm đi. Nói cách khác, lạm phát gây ra sự suy giảm đáng kể trong khả năng mua sắm của một đơn vị tiền tệ.

Ví dụ, vào năm 2022, bạn có thể dễ dàng mua một bát phở với chỉ 30.000 đồng. Tuy nhiên, khi lạm phát bùng nổ vào năm 2023, giá của tô phở này đã tăng lên 35.000 đồng.

Tình trạng này có tác động đến các nền kinh tế theo nhiều cách khác nhau, tồn tại sự tương phản giữa các ảnh hưởng tích cực và tiêu cực. Chi tiết như sau:

Tỷ lệ lạm phát là gì? Nó đo tốc độ tăng giá của nền kinh tế. Để tính toán, ta sử dụng chỉ số giá tiêu dùng hoặc chỉ số giảm phát GDP. Tỷ lệ lạm phát có thể được tính cho các khoảng thời gian như 1 tháng, 1 quý, 6 tháng hoặc 1 năm.

Các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng lạm phát

Nguyên nhân gây ra tăng giá là gì? Dưới đây là một số yếu tố điển hình cần đề cập:

Lạm phát do sự gia tăng cầu cần.

Khi nhu cầu thị trường tăng lên, giá của một mặt hàng bất kỳ cũng sẽ tăng. Điều này dẫn đến việc tăng giá của hầu hết các loại hàng hóa khác. Hiện tượng này được gọi là lạm phát cầu kéo, khi nhu cầu tiêu dùng của thị trường tăng lên. Ví dụ, ở Việt Nam, việc tăng giá xăng cũng kéo theo việc tăng giá cước taxi, giá thịt và giá nông sản.

Lạm phát do tăng giá thành.

Doanh nghiệp phải chi trả nhiều khoản chi phí như giá nguyên vật liệu đầu vào, giá máy móc, thuế và tiền lương. Tổng chi phí sản xuất của xí nghiệp sẽ tăng theo tỷ lệ thuận với giá của các yếu tố này. Khi tất cả các yếu tố này tăng lên, giá sản phẩm bán ra thị trường cũng tăng để đảm bảo lợi nhuận. Hiện tượng này được gọi là lạm phát do chi phí đẩy.

Lạm phát do sự biến đổi của cầu.

Khi nhu cầu tiêu thụ một mặt hàng bất kỳ giảm, mặt hàng khác sẽ được tăng cầu. Trong trường hợp thị trường có nguồn cung ứng độc quyền và giá không thể giảm (như giá điện ở Việt Nam), mặt hàng với nhu cầu giảm vẫn không giảm giá. Trong khi đó, mặt hàng với nhu cầu tăng sẽ tăng giá. Kết quả là tăng mức giá chung và gây ra lạm phát.

Tăng trưởng giá cả.

Sự gia tăng lượng tiền lưu hành trong nước có thể gây ra lạm phát. Nguyên nhân này có thể là do ngân hàng trung ương mua ngoại tệ để duy trì giá trị đồng tiền trong nước. Đôi khi, ngân hàng trung ương cũng mua công trái theo yêu cầu của nhà nước, gây ra biến động tương tự.

Ảnh hưởng của lạm phát đối với nền kinh tế Việt Nam?

Lạm phát đã ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế Việt Nam, ví dụ như sau:

≫> Tham khảo: Lãi suất là cái gì?

Dưới đây là tổng hợp tất cả các thông tin hữu ích để giải đáp thắc mắc về lạm phát. Hy vọng rằng thông qua những chia sẻ này, bạn sẽ cập nhật được nhiều thông tin chi tiết về tình hình kinh tế hiện nay của đất nước. Hãy truy cập vào trang web Ngân hàng số Timo hàng ngày để cập nhật kiến thức mới về tài chính – ngân hàng.