Khái niệm chi phí là gì?

Theo thông tin từ wikipedia, Chi phí là một khái niệm cơ bản trong lĩnh vực kế toán, kinh doanh và kinh tế học, đề cập đến việc sử dụng các nguồn lực để đạt được các mục tiêu cụ thể của doanh nghiệp. Có thể hiểu chi phí là số tiền phải chi trả để thực hiện các hoạt động kinh tế như sản xuất, giao dịch và các hoạt động khác để mua các loại hàng hóa và dịch vụ cần thiết cho quá trình sản xuất và kinh doanh. Do đó, có nhiều loại chi phí khác nhau.

Trong khái niệm giá trị tổng thể, chi phí được chia thành 4 nhóm.

Chi phí sản xuất là số tiền mà hãng phải bỏ ra để mua các yếu tố cần thiết cho quá trình sản xuất nhằm đạt được lợi nhuận. Chi phí sản xuất bao gồm tổng chi phí, chi phí trung bình, chi phí biên, chi phí cố định (định phí), chi phí khả biến (biến phí), chi phí dài hạn, chi phí ngắn hạn, chi phí chìm, v.V.

Chi phí tiêu dùng: Theo quan điểm của người tiêu dùng, chi phí của một sản phẩm bao gồm tất cả những gì họ phải chi trả để có được lợi ích từ việc tiêu dùng sản phẩm đó. Điều này bao gồm tiền bạc, năng lượng, thời gian và thậm chí cả các chi phí phát sinh do việc xử lý các hậu quả của việc tiêu dùng sản phẩm.

Chi phí giao dịch là số tiền cần chi trả để thực hiện các giao dịch kinh tế một cách suôn sẻ. Đây bao gồm các loại chi phí như: chi phí tìm kiếm và thu thập thông tin, chi phí đàm phán, chi phí đảm bảo thực hiện hợp đồng và các chi phí khác.

Chi phí cơ hội là khoản lợi nhuận mà chúng ta bỏ lỡ khi chọn một phương án nhất định mà không chọn các phương án khác. Nó tượng trưng cho lợi ích mà chúng ta bị mất đi khi lựa chọn một phương án sản xuất hoặc tiêu dùng này mà bỏ qua các phương án khác.

Chi phí trong lĩnh vực kinh doanh có ý nghĩa là giá trị của các nguồn lực được sử dụng để đạt được mục tiêu và doanh thu của doanh nghiệp. Các khoản chi này thực chất là sự trao đổi ban đầu của doanh nghiệp để thu được những kết quả khác nhau. Kết quả đó có thể là sản phẩm, giá trị thương hiệu, lợi nhuận, và còn nhiều hơn thế nữa.

Nên, nếu doanh nghiệp chi tiêu ít hơn thì sẽ đạt được hiệu quả cao và thu được lợi nhuận lớn. Vì vậy, trong quá trình kinh doanh, tất cả các doanh nghiệp đều mong muốn tối ưu hóa chi phí để tăng lợi nhuận.

Bạn có biết một doanh nghiệp cần chi trả những loại chi phí nào khi hoạt động ổn định? Hãy theo dõi mục tiếp theo của bài viết để tìm hiểu thêm cùng Govi.

Định nghĩa chi phí cố định là gì?

Theo thông tin trên wikipedia, Chi phí cố định (trong lĩnh vực kinh tế học vi mô) hoặc Định phí (trong lĩnh vực kế toán quản trị) là các chi phí kinh doanh không thay đổi dựa trên quy mô sản xuất, trong trường hợp xét trong một khung công suất sản xuất cụ thể.

Ví dụ, việc thuê cửa hàng của một doanh nhân có thể không phụ thuộc vào doanh thu hoặc một nhà sản xuất đồ may mặc phải trả một khoản tiền thuê mặt bằng cố định, không phụ thuộc vào sản lượng quần áo ông may được.

Trong khi đó, chi phí biến đổi có thể thay đổi tùy thuộc vào sự thay đổi của sản lượng sản xuất. Ví dụ, chi phí mua nguyên liệu và tiền lương cho công nhân có thể tăng hoặc giảm.

Chi phí cố định (FC) là một trong hai thành phần của tổng chi phí, kèm theo chi phí khả biến. Trong công thức đơn giản tính tổng chi phí, ta có tổng cộng = chi phí cố định + chi phí biến đổi.

Trong lĩnh vực kinh tế học vi mô và kinh doanh, còn có khái niệm về chi phí trung bình và chi phí cận biên liên quan đến chi phí cố định và chi phí biến đổi. Các khoản chi phí này ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Trong trường hợp đơn giản, chi phí cố định không có vai trò quyết định trong quá trình sản xuất vì chúng không thay đổi. Doanh nghiệp sẽ tiếp tục sản xuất nếu giá bán ra vượt qua chi phí sản xuất của mỗi đơn vị tăng thêm (chi phí biên).

Các danh mục chi phí trong doanh nghiệp

Để hoạt động kinh doanh hiệu quả, doanh nghiệp cần phải trang trải một loạt các khoản phí. Trong số đó, có hai loại chính là chi phí cố định và chi phí biến đổi. Để xác định được chi phí nào là cố định và chi phí nào là biến đổi, ta cần dựa vào mức độ phụ thuộc của chúng vào doanh thu. Thực tế cho thấy, khi nhắc đến các khoản chi phí của doanh nghiệp, ta thường đề cập đến các khoản chi phí như: chi phí vật liệu, chi phí nhân công, chi phí thuê nhà xưởng, chi phí sản xuất, chi phí máy móc và các khoản phí khác liên quan đến sản xuất.

Chi phí khởi tạo doanh nghiệp

Để một doanh nghiệp có thể bắt đầu hoạt động, trước tiên cần thực hiện và thanh toán đầy đủ các khoản phí liên quan đến việc thành lập doanh nghiệp. Theo Điều 32 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, doanh nghiệp phải nộp lệ phí đăng ký doanh nghiệp tại sở kế hoạch và đầu tư tại thời điểm nộp hồ sơ thành lập công ty. Chi phí thành lập công ty bao gồm các khoản phí sau:

Khoản chi phí này là khoản chi phí cố định mà tất cả các công ty đều phải trả khi thành lập doanh nghiệp. Theo danh sách này, mức chi phí tối thiểu để thành lập doanh nghiệp là 5.150.000 đồng.

Giá trị nguyên liệu

Một trong các loại chi phí trong doanh nghiệp khi hoạt động là chi phí vật liệu. Chi phí vật liệu bao gồm giá trị của nguyên liệu cần thiết để sản xuất sản phẩm. Khoản chi này bao gồm chi phí cho nguyên liệu chính và phụ sử dụng trong quá trình sản xuất.

Tỷ lệ tiền vật liệu sẽ thay đổi tùy thuộc vào quy mô kinh doanh của doanh nghiệp. Ví dụ, trong các ngành sản xuất, tỷ lệ vật liệu thường là khoảng 35%. Điều này có nghĩa là nếu tổng chi phí sản xuất của doanh nghiệp là 1 tỷ đồng, thì tiền vật liệu sẽ chiếm khoảng 350 triệu đồng.

Chi phí lao động

Trong danh sách các chi phí doanh nghiệp, một mục quan trọng là chi phí lao động. Chi phí này bao gồm lương, thưởng, trợ cấp và phụ cấp,… Đây là một phần quan trọng trong tổng số tiền mà doanh nghiệp phải chi trả.

Hiện nay, mức lương trung bình của công nhân tại Việt Nam dao động từ 8-10 triệu đồng. Vì vậy, nếu một doanh nghiệp có khoảng 1000 nhân viên, hàng tháng sẽ phải chi trả khoảng 8 đến 10 tỷ đồng tiền lương.

Phí khấu hao tài sản cố định

Khoản tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cho tài sản cố định trong quá trình kinh doanh được gọi là chi phí khấu hao. Chi phí này bao gồm hai loại khấu hao: khấu hao hữu hình và khấu hao vô hình. Khấu hao hữu hình là số tiền mà doanh nghiệp phải trích khấu hao cho tài sản cố định theo thời gian sử dụng. Trong khi đó, chi phí khấu hao vô hình là giá trị không hiển thị qua vật chất nhưng vẫn có ý nghĩa trong hoạt động của doanh nghiệp.

Các tài sản cố định hữu hình của doanh nghiệp bao gồm nhiều loại như nhà xưởng, máy móc, phương tiện vận tải và thiết bị quản lý. Trong số này, chi phí cho nhà xưởng và máy móc chiếm tỷ lệ cao nhất.

Ngoài ra, còn một số trường hợp đặc biệt, tài sản của doanh nghiệp không cần phải trả chi phí khấu hao như: TSCĐ đã hết giá trị nhưng vẫn đang được sử dụng, TSCĐ không được ghi nhận trong sổ kế toán, TSCĐ được sử dụng để phục vụ phúc lợi cho người lao động,…

Những loại phí khác

Ngoài những khoản tiền đã nêu trên, trong quá trình kinh doanh, các doanh nghiệp còn phải chi trả một số khoản tiền khác. Đó có thể là phí quản lý khách hàng, chi phí quảng cáo, phí chăm sóc khách hàng,… Đây là các khoản tiền không cố định và có thể được điều chỉnh theo kế hoạch nhằm mục tiêu riêng của doanh nghiệp. Do đó, doanh nghiệp luôn nỗ lực tối ưu hóa các khoản tiền này để tăng lợi nhuận.

Mỗi doanh nghiệp sẽ có chiến lược riêng trong việc quảng bá thương hiệu. Trong các ngành nghề cạnh tranh cao, việc quảng bá đóng vai trò quan trọng. Ví dụ, Samsung và Oppo chi tiêu hàng tỷ đồng hàng năm cho quảng cáo điện thoại. Tuy nhiên, các ngành nghề độc quyền và ít cạnh tranh có thể tiết kiệm được số tiền đáng kể này.

Đặc điểm phân biệt giữa chi phí cố định và chi phí biến đổi

Chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm hai loại phí chính là chi phí cố định và chi phí biến đổi. Tuy nhiên, hai loại phí này có những khác biệt.

Ví dụ về chi phí cố định của doanh nghiệp: Những khoản tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cố định bao gồm tiền thuê nhà xưởng, chi phí bảo hiểm và tiền quảng cáo, và nhiều khoản khác.

Một ví dụ về chi phí biến đổi trong doanh nghiệp là khoản tiền lương cho nhân viên. Trong trường hợp mô hình kinh doanh nhỏ không hiệu quả, cần mở rộng quy mô và tăng số lượng nhân viên, dẫn đến việc tăng chi phí trả lương.

Chúng tôi đã tổng hợp kỹ các loại chi phí trong doanh nghiệp và cập nhật thông tin mới nhất. Hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của Govi để cập nhật thông tin mới nhất.