Kiểm soát nội bộ là gì? 5 thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ


Kiểm soát nội bộ là gì? Kiểm soát nội bộ (KSNB) là việc thiết lập và tổ chức thực hiện trong nội bộ đơn vị kế toán các cơ chế hoạt động tài chính trong công ty dựa vào các thủ tục, quy chế, quy định đã được thiết lập nhằm mục đích nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Hệ thống quản lý nội bộ này sẽ giám sát từ nhân viên đến phòng ban và hệ thống của doanh nghiệp. Nhằm giảm thiểu tối đa việc mất mát tài sản của công ty.
2. Mục đích và tác dụng của hệ thống kiểm soát nội bộ
Trong nước ta, phương pháp quản lý của nhiều doanh nghiệp vẫn còn lỏng lẻo và chưa thực sự rõ ràng. Đặc biệt, các công ty nhỏ thường được quản lý theo kiểu gia đình, trong khi các doanh nghiệp lớn lại phân quyền cho cấp dưới mà thiếu sự kiểm soát đầy đủ.
Các mô hình này đều thiếu quy chế kiểm tra chéo giữa các bộ phận, chỉ dựa trên sự tin tưởng cá nhân. Do đó, doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc kiểm soát rủi ro và gian lận nội bộ.

Việc tạo ra một hệ thống kiểm soát là một nhiệm vụ quan trọng để giúp doanh nghiệp xây dựng một cơ chế giám sát khách quan nhất. Thay vì chỉ tin tưởng vào quản lý, chủ doanh nghiệp sẽ sử dụng các quy định cụ thể, rõ ràng để kiểm tra và đảm bảo sự tuân thủ.
👉 Xem thêm: Mô tả nhiệm vụ Giám sát nội bộ.
3. 5 thành phần tạo nên Hệ thống quản lý nội bộ

3.1 Môi trường quản lý
Hoạt động của hệ thống kiểm soát nội bộ trong công ty bị ảnh hưởng bởi những yếu tố khác nhau và môi trường làm việc trong công ty đóng vai trò quan trọng trong việc nhận thức về tầm quan trọng của hệ thống kiểm soát nội bộ đối với tất cả thành viên.
Ví dụ, đạo đức và liêm chính của người quản lý, sự cần thiết của việc tổ chức thể chế hợp lý, nhiệm vụ và quyền hạn rõ ràng, ban hành các quy tắc và quy định bằng văn bản, quy trình kinh doanh… Tạo ra một môi trường kiểm soát tốt sẽ là cơ sở để hệ thống kiểm soát hoạt động nội bộ hiệu quả.
3.2 Đánh giá nguy cơ
Việc đánh giá nguy cơ được xem là chất lượng nếu:
3.3 Hoạt động quản lý và điều khiển
Chất lượng hoạt động quản lý được coi là tốt nếu các nội dung sau được đảm bảo:
3.4 Thông tin và truyền thông
Chất lượng hệ thống được đánh giá là tốt khi các nội dung sau được đảm bảo:
3.5 Quản lý và giám sát
Hệ thống này hoạt động tốt nếu quá trình giám sát và đánh giá chất lượng các kiểm soát nội bộ được thực hiện, điều chỉnh và cải tiến liên tục.
👉 Xem thêm: Mô tả nhiệm vụ Kiểm soát tài chính.
4. Các kỹ năng cần có của nhân viên kiểm soát nội bộ là gì?
Dưới đây là một số kỹ năng quan trọng cần phải có của một nhân viên giám sát nội bộ.
4.1 Kiến thức chuyên ngành

Để ứng tuyển vị trí kiểm soát nội bộ, yêu cầu cơ bản là bạn cần tốt nghiệp chuyên ngành kế toán, kiểm toán. Ngoài ra, bạn cũng nên có các chứng chỉ nghề nghiệp khác như CFA, ACCA, MBA,…
Đối nếu làm việc trong các công ty quốc tế, kiểm soát nội bộ cần kiến thức về lĩnh vực quốc tế và các thủ tục tương ứng.
4.2 Kỹ năng phân tích và quản lý
Một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà một nhân viên kiểm soát nội bộ cần sở hữu là khả năng xác định chính xác và minh bạch về các vấn đề tài chính, quản trị và kế toán trong doanh nghiệp. Kỹ năng này sẽ trở thành một “trợ thủ” vô cùng đắc lực giúp cho kiểm soát viên thực hiện công việc một cách hiệu quả.
Để đưa ra dự báo về rủi ro và cơ hội cho doanh nghiệp trong tương lai, nhân viên kiểm soát nội bộ cần có kinh nghiệm chuyên sâu trong việc phân tích thị trường, người tiêu dùng, đối thủ và tình hình hiện tại của doanh nghiệp.
👉 Xem thêm: Tiết lộ 9 kỹ năng phát triển cá nhân để đạt được thành công cao hơn.
4.3 Kỹ năng truyền đạt thông tin

Trong một số trường hợp, việc kiểm soát nội bộ sẽ yêu cầu đại diện công ty tham gia và trao đổi với các cơ quan kiểm toán bên ngoài. Vì vậy, chúng ta nên tự chủ động đầu tư và nâng cao kiến thức để đảm bảo công việc diễn ra thuận lợi hơn.
Công việc kiểm soát nội bộ có sức hấp dẫn, JobsGO hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nghề này. Hãy trang bị kỹ năng và kinh nghiệm để có thể tìm được công việc và mức lương hấp dẫn như mong muốn.