P value là gì? Ý nghĩa và cách tính giá trị P value

P Value là một yếu tố quan trọng không thể thiếu trong quá trình nghiên cứu và phân tích khoa học. Vậy P Value là gì và cách tính P Value như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay dưới đây để có câu trả lời cho câu hỏi về P Value.
Giá trị P là gì?
Ý nghĩa của Giá trị P
P-value (giá trị xác suất) là một thước đo quan trọng trong thống kê, được sử dụng để đánh giá kết quả của một phép thử. Nhà nghiên cứu thường sử dụng P-value để xác định tính ý nghĩa của kết quả. Qua đó, P-value giúp nhà nghiên cứu đưa ra nhận định về tính đúng đắn của giả thuyết được đưa ra.
Nói một cách cụ thể, P Value có nhiệm vụ chính thay thế các giả thuyết bác bỏ và cung cấp mức ý nghĩa nhỏ nhất mà kết quả thống kê sẽ bác bỏ giả thuyết vô hiệu. Để đảm bảo tính tin cậy của kết quả, giá trị P càng nhỏ càng tốt.
Nếu P nhỏ hơn ngưỡng xác định (thường là 0,05), ta có cơ sở để bác bỏ giả thuyết rỗng và chấp nhận giả thuyết thay thế có ý nghĩa thống kê.

Ý nghĩa Giá trị P
Giá trị P có những ý nghĩa quan trọng trong quá trình nghiên cứu như sau:

Phương pháp tính P-value và giá trị P-value lý tưởng là bao nhiêu?
Phương pháp tính giá trị P
Bình thường, để tính giá trị P-value, ta có thể sử dụng bảng giá trị P hoặc các phần mềm thống kê để tiết kiệm thời gian và đảm bảo tính chính xác cho kết quả. Cách tính này dựa trên giả định hoặc thông tin đã biết về phân phối xác suất của thống kê cụ thể được kiểm tra.
Để phân biệt rõ ràng hơn giữa hai giá trị tương ứng với giá trị P thấp hơn, chúng ta sẽ tính toán P-value dựa trên sự khác biệt đo lường giữa giá trị quan sát và giá trị tham chiếu.

Ta có thể tính giá trị P bằng cách phân tích diện tích nằm dưới đường cong phân phối xác suất cho các giá trị thống kê, đảm bảo rằng chúng xa giá trị tham chiếu và giá trị quan sát được để so sánh với tổng diện tích nằm dưới đường cong của phân phối xác suất.
Cách tính P-value thường khác nhau tùy thuộc vào 3 loại thử nghiệm mô tả vị trí trên đường cong phân phối xác suất: thử nghiệm phía dưới, thử nghiệm phía trên hoặc thử nghiệm từ cả hai phía.
Giá trị P-value nào được coi là tốt?
Giá trị P là 0,001.
P thấp hơn đồng nghĩa với sự chặt chẽ hơn trong mối quan hệ giữa hai biến. Tuy nhiên, ý nghĩa thống kê chỉ đồng nghĩa với việc không chắc chắn về việc giả thuyết vô hiệu là đúng (ít hơn 5%).
Giá trị P nhỏ hơn hoặc bằng 0,05.
Kết quả này có ý nghĩa thống kê khi giá trị P nhỏ hơn hoặc bằng 0,05. Nó cho thấy có đủ bằng chứng để bác bỏ giả thuyết vô hiệu vì xác suất giả thuyết không đúng là ít hơn 5% và hầu hết là các kết quả không ngẫu nhiên.
Giá trị P lớn hơn 0,05.
Phát hiện giá trị P vượt quá 0,05 cho thấy không có sự liên quan thống kê đáng kể và cung cấp bằng chứng mạnh nhất cho việc bác bỏ giả thuyết.
Kết luận cuối cùng là: Từ chối giả thuyết thay thế và duy trì giả thuyết vô hiệu. Tuy nhiên, không thể chấp nhận giả thuyết null, ta chỉ có thể từ chối giả thuyết null hoặc không thể từ chối nó.