Thoái vốn là gì? Ba hình thức thoái vốn phổ biến hiện nay


Định nghĩa thoái vốn là gì?
Divestment, còn được gọi là thoái vốn, là quá trình bán tài sản hoặc rút khoản đầu tư từ công ty con để tăng giá trị của công ty mẹ. Quyết định bán một phần hoặc toàn bộ tài sản phụ thuộc vào mục tiêu của thoái vốn và được đưa ra bởi ban điều hành.
Đơn giản hơn, thoái vốn được áp dụng để tăng cường giá trị toàn diện của công ty bằng cách loại bỏ tài sản không hiệu quả. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể tập trung nguồn lực vào các hoạt động kinh doanh chính của mình.
Các hoạt động thoái vốn bao gồm việc bán quyền sở hữu trí tuệ, mua lại và sáp nhập công ty, cũng như thoái vốn theo lệnh của tòa án.

Ngoài cổ phiếu và trái phiếu, có rất nhiều loại tài sản có thể được bán đi, ví dụ như:
Sau khi những tài sản này được thoái vốn hoặc bán đi, số tiền thu được sẽ được đưa trở lại công ty để thanh toán nợ hoặc hỗ trợ cho các dự án mới.
Từ góc nhìn của nhà đầu tư, việc thoái vốn là quá trình bán ra một phần hoặc toàn bộ các khoản đầu tư kinh doanh do nhiều lý do khác nhau. Những lý do này có thể bao gồm hoạt động không hiệu quả, nhà đầu tư không thể tham gia vào quản lý,… Mục tiêu của nhà đầu tư khi thoái vốn là rút lại số vốn đã đầu tư, tránh thua lỗ.
Ba dạng thoái vốn phổ biến hiện nay
Trên thị trường, chúng ta thường gặp 3 loại giảm vốn phổ biến nhất hiện nay.
Những nguyên nhân đằng sau quyết định doanh nghiệp thoái vốn là gì?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự thoái vốn của một công ty. Một số lý do khiến họ quyết định tiến hành bán tài sản, một đơn vị kinh doanh hoặc toàn bộ công ty như sau:

Loại bỏ đơn vị kinh doanh hoạt động không hiệu quả
Các công ty thường quyết định tiếp tục hoạt động và tập trung vào các đơn vị kinh doanh hiệu quả và có lợi nhuận cao bằng cách bán đi một phần lĩnh vực không hoạt động hoặc hoạt động kém.
Nhu cầu tài chính
Các doanh nghiệp có thể tiến hành thoái vốn nếu có nhu cầu về vốn/tiền để đầu tư. Họ sẵn lòng bán đi một đơn vị kinh doanh không quan trọng để thu về tiền mặt phục vụ cho các chiến lược kinh doanh.
Để tăng giá trị tái bán
Công ty có thể thu được giá trị cao hơn khi thanh lý từng tài sản riêng lẻ so với tổng giá trị thị trường của tất cả tài sản kết hợp.
Để đảm bảo sự tồn tại hoặc ổn định của công ty
Trong quá trình hoạt động, các công ty đôi khi có thể đối mặt với khó khăn về tài chính. Thay vì đóng cửa hoặc tuyên bố phá sản, việc bán một đơn vị kinh doanh sẽ là một giải pháp tối ưu hơn.
Tuân thủ nguyên tắc của tổ chức quản lý
Thành công trong việc thoái vốn không chỉ phụ thuộc vào các yếu tố nội tại mà còn có thể đến từ những yêu cầu bên ngoài. Một trong những yêu cầu đó có thể là lệnh từ tòa án yêu cầu bán đi một phần doanh nghiệp nhằm tăng cường sự cạnh tranh trên thị trường.
Những nguyên nhân nhà đầu tư cá nhân rút vốn là gì?
Không chỉ các doanh nghiệp mà cả nhà đầu tư cá nhân cũng có thể tiến hành rút vốn khi đầu tư. Vậy khi nào thì một nhà đầu tư cá nhân sẽ quyết định rút vốn? Rất đơn giản, nhà đầu tư thường thực hiện việc rút vốn khi xảy ra một trong những trường hợp sau đây:
Các phương thức giảm vốn
Các doanh nghiệp quyết định thoái vốn nhằm tối ưu quản lý danh mục tài sản của mình. Thông thường, có ba hình thức thoái vốn được lựa chọn:

Spin off (Chia tách)
Đây là một hình thức thoái vốn không sử dụng tiền mặt và được miễn thuế. Một doanh nghiệp sẽ được tách ra từ công ty mẹ và trở thành một công ty riêng biệt. Doanh nghiệp con. này sẽ hoạt động độc lập và phát hành cổ phiếu mới.
Ví dụ: Công ty A là một doanh nghiệp hoạt động đa ngành. Để tập trung vào hoạt động kinh chính, A đã chuyển một phần cổ phần sang công ty mới, tạo thành doanh nghiệp B. Hiện tại, công ty A và B hoạt động song song và độc lập. Công ty B có thể phát triển, niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán với mã cổ phiếu hoàn toàn mới.
Tiến hành Bán cổ phần khơi mào (Cắt giảm vốn chủ sở hữu)
Đây là phương pháp mà công ty mẹ bán một phần vốn sở hữu của công ty con ra công chúng thông qua IPO. Đây cũng là giao dịch không chịu thuế, mua bán cổ phiếu công khai bằng tiền mặt. Đồng thời, công ty mẹ vẫn giữ cổ phần quản lý nên không cần phải rút toàn bộ vốn khỏi công ty con. Việc bán ra thị trường một phần nhỏ cổ phiếu giúp công ty con thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư. Nhờ đó, giá cổ phiếu có thể tăng dần sau một thời gian ngắn.
Ví dụ: Có hai doanh nghiệp: A (công ty mẹ), B (công ty con). Doanh nghiệp A quyết định bán bớt vốn của công ty con B để nâng cao giá trị, vì công ty con đang hoạt động kém hiệu quả. Họ thực hiện việc này bằng cách phát hành cổ phiếu của công ty con trên thị trường chứng khoán. Lý do công ty A chỉ bán một phần vốn là vì trước khi phát hành cổ phiếu, công ty con B không được nhiều người biết đến.
Tiến hành giao dịch trực tiếp tài sản
Cách thực hiện thoái vốn phổ biến nhất là bằng hình thức bán trực tiếp, công ty mẹ bán tài sản cho bên khác. Giao dịch này liên quan đến thuế nếu có lời từ việc bán tài sản. Để giảm tình trạng thuế, công ty có thể bán tài sản dưới giá trị sổ sách.
Ví dụ: Vì hoạt động không hiệu quả, doanh nghiệp A đã quyết định bán một phần tài sản để tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh chính. Các tài sản bao gồm phương tiện vận tải, máy móc thiết bị, nhà xưởng, trụ sở,… Sẽ được bán thông qua đấu giá, chỉ định hoặc niêm yết giá. Hình thức bán sẽ được lựa chọn phù hợp dựa trên giá trị tài sản và quy định pháp luật.
Tổng kết
DNSE đã cung cấp kiến thức cơ bản về câu hỏi “thoái vốn là gì”. Hy vọng thông tin này giúp bạn xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc và hỗ trợ bạn trong quyết định đầu tư. Hãy tiếp tục theo dõi DNSE để nhận thêm nhiều kiến thức bổ ích khác.