Khái niệm vốn hóa là gì?

Vốn hóa (Capitalization) là một chỉ số định lượng về cấu trúc vốn của một công ty. Vốn hoá ở đây bao gồm chi phí giá trị sổ sách của vốn, tổng nợ dài hạn, cổ phiếu và thu nhập giữ lại của công ty. Các chủ sở hữu của công ty đều có sở hữu một phần vốn.

Công ty chỉ có một loại cổ phiếu được gọi là công ty vốn hoá đơn, trong khi công ty có nhiều loại cổ phiếu được gọi là công ty vốn hoá cơ cấu hoặc công ty vốn hoá phân biệt.

Trong lĩnh vực kế toán, việc ghi nhận chi phí tiền mặt như một tài sản trên bảng cân đối kế toán là thay vì ghi nhận chi phí trên báo cáo thu nhập.

Các tài sản cố định như máy tính, ô tô, cao ốc văn phòng được ghi nhận trong sổ cái với giá trị ban đầu và không được tính toàn bộ chi phí so với thu nhập trong kỳ kế toán hiện tại.

Các dạng vốn hóa

Trong ngành kế toán và ngành tài chính, có hai loại vốn hóa chính. Các loại vốn hóa này được mô tả như sau:

Vốn hóa trong lĩnh vực kế toán

Trong lĩnh vực kế toán, vốn hóa được hiểu là việc ghi nhận các khoản chi phí như tài sản trên bảng cân đối kế toán thay vì ghi nhận là chi phí trên báo cáo thu nhập.

Doanh nghiệp có thể ghi lại giá mua và chi phí mua lại tài sản, bao gồm cả vận chuyển và thiết lập tài sản trên bảng cân đối kế toán.

Kế toán cũng đề cập đến việc chuyển một khoản thuê hoạt động ngoài bảng cân đối sang bảng cân đối kế toán và ghi nhận nó là một khoản cho thuê vốn.

Để thực hiện điều này, nhân viên kế toán sẽ tính toán giá trị hiện tại của các khoản thanh toán tiền thuê hoạt động trong tương lai và ghi lại số tiền này trên bảng cân đối kế toán dưới dạng tài sản nợ tương ứng.

Vốn hóa trong lĩnh vực tài chính

Vốn hóa của một doanh nghiệp cũng có thể được xem từ một góc nhìn khác, đó là cấu trúc vốn của công ty. Nó có thể bao gồm giá trị tài sản thuộc sổ sách, bao gồm các khoản nợ dài hạn, cổ phiếu và thu nhập được giữ lại.

Trong quá trình phân tích doanh nghiệp, ngoài việc xem xét giá trị số sách, nhà đầu tư cũng có thể xem xét giá trị thị trường của doanh nghiệp.

Vốn phụ thuộc vào giá trị cổ phiếu của doanh nghiệp để xác định giá trị thị trường. Giá trị cổ phiếu được tính bằng cách nhân giá cổ phiếu của công ty với số lượng cổ phiếu đang lưu hành. Các công ty có vốn hóa thị trường cao được gọi là vốn hóa lớn.

Doanh nghiệp đôi khi sẽ gặp phải tình trạng quá nhiều hoặc không đủ vốn. Thiếu vốn xảy ra khi doanh thu của doanh nghiệp không đủ để chi trả các khoản chi phí vốn như trả cổ tức cho cổ đông và trả lãi cho các trái chủ.

Khái niệm vốn hóa thị trường là gì? Tầm quan trọng của vốn hóa thị trường

Vốn hóa thị trường là giá trị của tổng số cổ phiếu đang lưu hành của một công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán. Để xác định vốn hóa thị trường của doanh nghiệp, ta tính tổng số tiền cần bỏ ra để mua lại doanh nghiệp với giá thị trường tại thời điểm mua.

Số tiền mà một công ty được định giá trên thị trường dựa vào số lượng cổ phiếu mà công ty đã phát hành và giá trị hiện tại của cổ phiếu đó. Giá trị của cổ phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tình hình kinh tế, mức độ lạm phát, sự cung cầu, lãi suất, và nhiều yếu tố khác.

Do đó, giá trị vốn hoá của một công ty có thể thay đổi theo thời gian và không chỉ phụ thuộc vào giá trị thực hay hoạt động kinh doanh của công ty đó.

Công thức tính tổng giá trị thị trường

Công thức tính tổng giá trị thị trường như sau:.

Ví dụ: Công ty Novaland hiện đang có khoảng 20 triệu cổ phiếu NVL đang lưu hành. Giá cổ phiếu NVL vào ngày 16/12/2022 là 18,200 đồng. Vốn hóa thị trường của Novaland vào thời điểm này là 36,4 triệu đồng.

Những yếu tố có tác động đến giá trị vốn hóa thị trường

Vốn hóa thị trường được tính dựa trên hai yếu tố chính là tổng số cổ phiếu đang lưu hành và giá cổ phiếu.

Giá cổ phiếu của doanh nghiệp là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến vốn hóa thị trường, và giá trị này có thể thay đổi từ ngày này qua ngày khác.

Khi cổ phiếu tăng giá, vốn hóa thị trường cũng tăng và ngược lại. Sự biến đổi về số lượng cổ phiếu của doanh nghiệp cũng có tác động đến giá trị vốn hóa thị trường.

Các doanh nghiệp vẫn có thể tăng vốn hoặc giảm vốn hóa thị trường bằng cách phát hành thêm cổ phiếu hoặc mua lại cổ phiếu. Trong trường hợp giá cổ phiếu không thay đổi, việc phát hành thêm cổ phiếu sẽ làm tăng vốn hóa thị trường của doanh nghiệp, trong khi việc mua lại cổ phiếu sẽ làm giảm vốn hóa thị trường.

Phân loại 4 nhóm công ty theo giá trị vốn hóa thị trường tại Việt Nam

Phân loại cổ phiếu dựa trên vốn hóa thị trường giúp nhà đầu tư tìm kiếm cổ phiếu phù hợp với mục tiêu đầu tư và mức độ chấp nhận rủi ro. Ở Việt Nam, doanh nghiệp được phân loại thành 4 nhóm dựa trên giá trị vốn hoá thị trường như sau:

Vốn hóa lớn (Large-cap)

Các công ty có vốn hóa lớn, hay còn được gọi là cổ phiếu Bluechip, thường có giá trị thị trường từ 10.000 tỷ đồng trở lên. Những công ty này thường đã hoạt động trong ngành từ lâu, dẫn đầu và được nhiều người biết đến.

Các doanh nghiệp thuộc nhóm Large-cap thường có quy mô hoạt động kinh doanh lớn. Điều này phụ thuộc vào số lượng cổ phiếu niêm yết trên thị trường. Giá trị cổ phiếu cao thể hiện sự đánh giá cao từ thị trường và sự tin tưởng từ người tiêu dùng đối với doanh nghiệp.

Dưới đây là top 10 doanh nghiệp có vốn hoá lớn trên thị trường chứng khoán Việt Nam tính đến ngày 18/12/2022:.

Vốn hóa trung bình (Mid-cap)

Các công ty vừa vốn (Mid-cap) có vốn hóa từ 1.000 tỷ đồng đến 10.000 tỷ đồng. Thường là những công ty đang ở giai đoạn chưa được thị trường quan tâm nhiều.

Các doanh nghiệp trong nhóm này thường nỗ lực để tăng thị phần và cạnh tranh mạnh hơn trên thị trường, do đó giá cổ phiếu của họ thường không cao bằng nhóm có vốn hoá lớn.

Giá cổ phiếu của các doanh nghiệp vốn hóa vừa (Mid – cap) tương ứng với hiệu quả hoạt động kinh doanh hoặc sự chú ý của thị trường đối với cổ phiếu đó.

Dưới đây là top 5 doanh nghiệp có vốn hoá vừa trên thị trường chứng khoán Việt Nam tính đến ngày 18/12/2022:.

Vốn hóa nhỏ (Small-cap)

Các doanh nghiệp trong nhóm Small-cap có vốn hoá từ 100 tỷ đồng đến dưới 1000 tỷ đồng thường có số lượng cổ phiếu ít và giá trị cổ phiếu không quá cao.

Các doanh nghiệp có vốn hóa nhỏ thường hoạt động trong quy mô kinh doanh nhỏ.

Các cổ phiếu này có giá thấp do hoạt động trong môi trường cạnh tranh cao, lĩnh vực không có tỷ suất lợi nhuận tốt hoặc thị trường đánh giá thấp.

Vốn hóa siêu nhỏ (Micro-cap)

Các công ty vốn hóa nhỏ (Micro – cap) có vốn hóa dưới 100 tỷ đồng. Các công ty này thường có quy mô nhỏ, giá cổ phiếu thấp và được gọi là cổ phiếu “trà đá”.

Có thể là các doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả hoặc trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt, thậm chí là trong những ngành nghề đang trải qua giai đoạn suy thoái. Các doanh nghiệp Micro – cap này thường đối mặt với rủi ro cao và thiếu số liệu để đánh giá.

Đặc điểm phân biệt giữa vốn chủ sở hữu và vốn hóa thị trường

Cùng là loại vốn nhưng vốn hoá thị trường và vốn chủ sở hữu là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau.

Dưới đây là những thông tin căn bản về khái niệm vốn hoá và cách phân loại các doanh nghiệp theo vốn hoá thị trường. Hãy mở tài khoản chứng khoán trực tuyến ngay hôm nay để bắt đầu hành trình đầu tư và nắm bắt nhiều kiến thức mới nhất tại HSCEdu. Để biết thêm thông tin về các quyền lợi khi mở tài khoản, bạn có thể xem ảnh dưới đây: